Το άγχος και η κατάθλιψη τρέφουν το ένα το άλλο και συχνά συνυπάρχουν στον άνθρωπο. Στις διακοπές, που σταματά ο θόρυβος της δουλειάς, τα συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης ηχούν σαν δυνατές καμπάνες στα αυτιά. Δεν μπορεί κανείς να χαλαρώσει ούτε στο σπίτι του ούτε στην παραλία. Γίνεται ευερέθιστος χωρίς ουσιαστικό λόγο. Έχει απεριόριστο χρόνο να σπαταλήσει και παραλύει από το εύρος των επιλογών που έχει. Γίνεται αναβλητικός και το σπίτι είναι πιο ακατάστατο από ό,τι τότε που δούλευε με υπερωρίες. Ο δυνατός ήλιος έξω από το σπίτι αναδεικνύει μια σκοτεινιά μέσα στην καρδιά, που φαίνεται βαθιά σαν άβυσσος. Οι διακοπές εισάγουν το στοιχείο της αλλαγής. Η αλλαγή, ακόμη και η θετική, εισάγει το άγχος για το άγνωστο. Στο άγνωστο απειλείται η ασφάλειά μας. Άρα, οι διακοπές μπορούν να βιωθούν ως απειλητικές. Τι παράδοξα συναισθήματα που μπορεί κανείς να νιώσει!
Η Υπηρεσία Online Ψυχολογικής Υποστήριξης και Συμβουλευτικής PsychologistOnline.gr προτείνει για εσάς μερικές πρακτικές συμβουλές και εξηγήσεις, που αποτελούν σημαντικούς σταθμούς στην πορεία προς τη θεραπεία:
1. Μειώστε τις προσδοκίες σας.
Είναι στις κινηματογραφικές ταινίες και στα παραμύθια που συμβαίνουν απίθανα πράγματα στους πρωταγωνιστές κατά τη διάρκεια των διακοπών. Περιπέτειες, μεγάλες ανακαλύψεις, μεγάλοι έρωτες, ασύλληπτες συγκινήσεις. Όμως εσείς ζείτε σε μια άλλη διάσταση. Σε αυτή την άλλη διάσταση είναι φυσιολογικό που δεν συναντήσατε τον έρωτα της ζωής σας μέσα στις διακοπές. Είναι ανθρώπινο που το βάρος του σώματός σας δεν πήγε από τα 90 κιλά στα 45 όπως επιθυμούσατε για το καλοκαίρι. Είναι ρεαλιστικό που δεν σας ανακάλυψε κάποιος κυνηγός ταλέντων να κυκλοφορείτε με τις σαγιονάρες στην παραλία και που δεν σας είπε «Έλα, θα γίνει διάσημος και πλούσιος. Από Σεπτέμβρη πιάνεις δουλειά». Περιμένοντας εξαιρετικά πράγματα να μας συμβούν, δυσκολευόμαστε ν’ αντλήσουμε χαρά από άλλα σιωπηλά και πιο μεγαλειώδη θαύματα που βρίσκονται στη ζωή μας, όπως το ότι αναπνέουμε, έχουμε την υγεία μας, ζούμε σε μια σχετικά πολιτισμένη χώρα, δεν ζήσαμε πόλεμο, σεισμό, θανάτους.
2. Αλλάξτε τη χημεία του εγκεφάλου σας.
Κάνοντας θετικές σκέψεις για δύο εβδομάδες, και άρα μην αφήνοντας χώρο για «τοξικές» σκέψεις, δίνετε στον εγκέφαλό σας το απαραίτητο διάστημα που χρειάζεται για να εκλύσει τους νευροδιαβιβαστές που ευθύνονται για τα αισθήματα χαράς και ηρεμίας και για να συνάψει «θετικές» συνδέσεις. Μετά από δύο εβδομάδες προσπάθειας αρχίζετε και νιώθετε ευχάριστες αλλαγές στη διάθεσή σας και περισσότερα κίνητρα. Μην παραιτηθείτε επειδή μόνο για δύο μέρες μπορέσατε να πιεστείτε να σκέφτεστε θετικά. Είναι μεγάλη παγίδα να επιδιώκουμε γρήγορα και μαγικά αποτελέσματα εδώ και τώρα, τη στιγμή που έχουμε να πληρώσουμε τα σπασμένα πολλών μηνών ή ακόμη και χρόνων. Και πριν πάρετε αντικαταθλιπτικά χάπια, μάθετε και τούτο: χρειάζονται κι αυτά δύο εβδομάδες για να δράσουν!
3. Υιοθετήστε μια ρουτίνα διακοπών.
Ένα καθημερινό πρόγραμμα με σταθερή δομή μοιάζει με μια ασφαλή και προστατευτική αγκαλιά. Σε καιρό ψυχολογικής πίεσης, η δομή αυτή, με μετρημένες και συγκεκριμένες δραστηριότητες, δεν αφήνει τον άνθρωπο έρμαιο του απρόβλεπτου ή της σύγχυσης που προκύπτει όταν έχει κανείς πολλές επιλογές. Το δομημένο πρόγραμμα μπορεί να αφορά οικιακές εργασίες, περιποίηση κήπου, κάποιο χόμπυ. Όσο πιο ομαδική η δραστηριότητα τόσο καλύτερα. Όσο πιο δεσμευτική η δραστηριότητα, επίσης τόσο καλύτερα. Μπορείτε να εντάξετε στο πρόγραμμά σας ομαδικές δραστηριότητες που θα επαναλαμβάνονται όσο το δυνατό πιο συχνά, σε σταθερές ώρες. Εκδρομές για μπάνιο με πούλμαν, κατασκηνώσεις, αθλήματα, εθελοντισμός, εκπαίδευση σε ένα νέο γνωστικό αντικείμενο, θα γεμίσουν δημιουργικά το χρόνο των διακοπών. Με την εγγραφή και τη δέσμευση σε αυτές τις ρουτίνες, ιδιαίτερα σε όσες είναι επί πληρωμή, έχετε λιγότερες πιθανότητες να εγκαταλείψετε.
4. Εκπαιδευτείτε σε στρατηγικές διαχείρισης χρόνου (Time management)
Η αναβλητικότητα, ο υπερβολικός ύπνος και η διασπαστική συμπεριφορά, συμπτώματα του άγχους και της κατάθλιψης, κάνουν τις εκκρεμότητες να συσσωρεύονται. Η αναποτελεσματική διευθέτηση των εκκρεμοτήτων ρίχνει το ηθικό του ανθρώπου ακόμη πιο χαμηλά. Και ενώ η διαρκής απασχόληση του νου και του σώματος με δραστηριότητες κατευνάζουν τα συμπτώματα του άγχους και της κατάθλιψης, αντιμετωπίζει κανείς τη δυσκολία να διαχειριστεί χρονικά ένα τέτοιο πρόγραμμα. Αναζητήστε λοιπόν κάτι περισσότερο από το να φτιάχνετε λίστες με πράγματα που έχετε να κάνετε. Κάτι περισσότερο από το να φτιάχνετε κουτάκια για το κάθε μισάωρο της ημέρας και μετά να αυτοοικτίρεστε που δεν καταφέρατε να κάνετε ό,τι γράφουν τα κουτάκια. Κατά κανόνα και η ανάγνωση συμβουλών για τη διαχείριση χρόνου δεν είναι τόσο αποτελεσματική όσο η ζωντανή σχέση με έναν θεραπευτή-σύμβουλο, ο οποίος θα εισάγει και θα εποπτεύει τις αλλαγές στο πρόγραμμα σας βάσει της δικής σας ετοιμότητας και των δικών σας αναγκών.
5. Κλείστε την τηλεόραση ή -καλύτερα- πετάξτε τη.
Τι; Σας κόστισε 1205,99€; Αλλά σας κόστισε επίσης μερικά χρόνια από τη ζωή σας. Εσείς επιλέξτε τι είναι πιο πολύτιμο. Η τηλεόραση ενισχύει την απραξία σας. Σας αναγκάζει να συγκρίνετε τη ζωή σας με τις εικονικές ζωές άλλων και να νιώθετε μειονεκτικά. Σας κάνει θεατές της ζωης των άλλων. Αντ’ αυτού, ας γίνετε εσείς οι ήρωες της δικής σας ζωής. Ξεκινήστε πετώντας στην ανακύκλωση τον αποκωδικοποιητή σας. Αυτή και μόνο η κίνηση θα σας ανεβάσει σε μια ελίτ πιο ελεύθερων ανθρώπων, στο 0,1% αυτών που δεν παρακολουθούν προκαθορισμένα τηλεοπτικά κανάλια.
6. Συναντήστε ανθρώπους.
Αναζητήστε τους σημαντικούς ανθρώπους της ζωής σας. Μιλήστε ουσιαστικά, για πράγματα που ίσως να μην έχετε την ευκαιρία να μιλήσετε ξανά. Ρωτήστε για το γενεαλογικό σας δέντρο, μοιραστείτε τα μυστικά σας, ακούστε, ξεσπάστε, συγχωρήστε, αγκαλιαστείτε. Συναντήστε ανθρώπους της κοινότητά σας για να τους προσφέρετε εθελοντική βοήθεια. Μπαίνοντας στη διαδικασία να στηρίξετε άλλους ανθρώπους, ανακαλύπτετε ότι κρύβετε μέσα σας δυνάμεις που δεν γνωρίζατε, ούτε φανταζόσαστε.
7. Ζητήστε ψυχολογική υποστήριξη.
Είναι μια πλάνη να πιστεύει κανείς ότι θα λύσει μόνος του τα προβλήματα άγχους ή κατάθλιψης. Στην ιδανικότερη περίπτωση, θα τα κρατά σε μια ύφεση, να σιγοβράζουν και να διαιωνίζονται. Αξίζει κανείς, με τη βοήθεια Ψυχολόγου να επεξεργαστεί τη γενεσιουργό αιτία των καταθλιπτικών και αγχωτικών συμπτωμάτων και να κάνει ριζικές τομές στην ψυχολογία του και στις σχέσεις του. Κατά τη διάρκεια των διακοπών, στο σπίτι ή στα ταξίδια σας, μπορείτε να αξιοποιήσετε υπηρεσίες Online συμβουλευτικής και ψυχολογικής υποστήριξης, μηδενίζοντας έτσι τις αποστάσεις και το χρόνο μετακίνησης και διατηρώντας μια τακτική λήψη βοήθειας.
Σας ευχόμαστε ολόψυχα καλές διακοπές!
Άννα Β. Ζαχαροπούλου, Ψυχολόγος
PsychologistOnline.gr
Πηγή: praktikesidees.gr