CHICAGO – Ο φαρμακευτικός παράγοντας sorafenib (Nexavar™, Bayer HealthCare Pharmaceuticals) θα μπορούσε να γίνει το πρώτο νέο φάρμακο για τον μεταστατικό καρκίνο θυρεοειδούς, εδώ και 40 χρόνια, και να ανοίξει ένα νέο πεδίο στην Ογκολογία, λέει ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης που παρουσιάστηκε στην Ετήσια Συνάντηση της Αμερικανικής Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας.
“Μέχρι τώρα, οι ασθενείς με καρκίνο θυρεοειδούς δεν έχουν έρθει ακόμη στην Ογκολογία, διότι δεν υπήρχε καμία θεραπεία γι’ αυτούς”, σχολίασε ο Marcia Brose, MD, PhD, Επίκουρος Καθηγητής Ωτορινολαρυγγολογίας και Χειρουργικής Κεφαλής και Τραχήλου στο Abramson Cancer Center της Ιατρικής Σχολής Perelman στο Πανεπιστήμιο της Pennsylvania, Philadelphia. “Προηγουμένως, ο καρκίνος θυρεοειδούς γενικά αντιμετωπιζόταν από Ενδοκρινολόγους, επειδή η Ογκολογία δεν είχε αποτελεσματικές θεραπείες σε ασθενείς που ήταν ανθεκτικοί στο ραδιενεργό ιώδιο.”
“Ο καρκίνος θυρεοειδούς έχει τη φήμη ότι είναι ένας “«καλός καρκίνος», επειδή μπορεί εύκολα να θεραπευτεί”,
πρόσθεσε, “αλλά αυτό ισχύει μόνο για το 90% των ασθενών, ενώ στο άλλο 10%, τελικά ο καρκίνος θα τους σκοτώσει. Εάν η χειρουργική επέμβαση δεν μπορεί πλέον να προσφέρει και ο όγκος δεν προσλαμβάνει ραδιενεργό ιώδιο, η συνολική επιβίωση πέφτει περίπου στα 2,5 – 3 χρόνια.”
“Είναι πλέον πολύ σημαντικό για τους γιατρούς που βλέπουν αυτούς τους ασθενείς να τους παραπέμπουν εγκαίρως σε Ογκολόγο διότι τώρα υπάρχει θεραπεία, ενώ για τους Ογκολόγους, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι τώρα έχουμε μία θεραπεία και ελπίζουμε ότι τα δεδομένα από τη μελέτη θα οδηγήσουν στην έγκριση του φαρμάκου”, είπε ο Dr. Brose.
Ο Dr. Brose παρουσίασε τα αποτελέσματα από μια κλινική δοκιμή φάσης 3, γνωστή ως DECISION, σε 417 ασθενείς με προχωρημένο, ανθεκτικό στο ραδιενεργό ιώδιο, διαφοροποιημένο καρκίνο του θυρεοειδούς. Τα αποτελέσματα δείχνουν μια σημαντική βελτίωση στη διάμεση επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου (PFS*, progression-free survival) στην ομάδα που έλαβε sorafenib (10,8 μήνες) σε σύγκριση με την ομάδα του εικονικού φαρμάκου (5,8 μήνες).
“Το sorafenib έχει χρησιμοποιηθεί εκτός ενδείξεων (off label) για το σκοπό αυτό”, σημείωσε o Dr. Brose, “αλλά ορισμένοι γιατροί δεν είναι άνετοι να συνταγογραφούν εκτός ενδείξεων. Αλλά τα στοιχεία από μια κύρια μελέτη φάσης 3 που δεν είναι απλά θετικά, αλλά εξαιρετικά σημαντικά – ο διπλασιασμός, δηλ. της PFS – ελπίζουμε ότι θα βοηθήσουν περισσότερο τους γιατρούς να αισθάνονται άνετα με τη συνταγογράφηση.”
Η χημειοθεραπεία δεν είναι αποτελεσματική
“Η συμβατική κυτταροτοξική χημειοθεραπεία δεν ήταν αποτελεσματική στην αντιμετώπιση των διαφοροποιημένων καρκίνων του θυρεοειδούς, παρά τη σημαντική τοξικότητα”, σχολίασε ο Zhao Yujie, MD, PhD, Επίκουρος Καθηγητής Ογκολογίας στο Roswell Park Cancer Institute της Νέας Υόρκης.
“Αυτή η τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο, μελέτη φάσης 3 επιβεβαίωσε τα αποτελέσματα προηγούμενης μελέτης φάσης 2, αλλά και έδειξε στατιστικά σημαντική βελτίωση της PFS επιβίωσης κατά 5 μήνες σε σύγκριση με την ομάδα του εικονικού φαρμάκου”, είπε ο Dr. Zhao, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη.
Ο Dr. Zhao σημείωσε ότι επειδή και στο 1/3 των ασθενών που έλαβαν εικονικό φάρμακο παρατηρήθηκε σταθεροποίηση της νόσου για 6 μήνες ή περισσότερο, έχει σημασία η ορθή επιλογή των ασθενών που χρειάζονται τη θεραπεία.
Τι είναι το sorafenib;
Το sorafenib αναστέλλει το ένζυμο της RAF κινάσης, η οποία είναι ένα κρίσιμο συστατικό της σηματοδοτικής οδού RAF / MEK / ERK που ελέγχει την κυτταρική διαίρεση και τον πολλαπλασιασμό, και επίσης αναστέλλει τον σηματοδοτικό καταρράκτη VEGFR-2/PDGFR-beta . Έχει εγκριθεί για τη θεραπεία του ηπατοκυτταρικού καρκινώματος και του προχωρημένου καρκινώματος νεφρού.
Ποια ήταν τα αποτελέσματα της μελέτης;
Το κύριο τελικό σημείο της μελέτης ήταν η επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου, η οποία εκτιμήθηκε κάθε 8 εβδομάδες. Δευτερεύοντα καταληκτικά σημεία περιελάμβαναν τη συνολική επιβίωση, το ποσοστό ανταπόκρισης (πλήρης και μερική ανταπόκριση) και την ασφάλεια των φαρμάκων.
Η ιστολογία των όγκων ήταν 57% θηλώδη, 25% θυλακιώδη και 10% ελάχιστα διαφοροποιημένα καρκινώματα θυρεοειδούς, ενώ η συντριπτική πλειοψηφία (96%) των ασθενών είχαν μεταστατική νόσο. Οι πιο συχνές μεταστάσεις ήταν στους πνεύμονες (71%), τους λεμφαδένες (40%) και τα οστά (14%).
Οι συγγραφείς σημειώνουν ότι το sorafenib ελάττωσε το ρυθμό εξέλιξης της νόσου κατά 42% (PFS, αναλογία κινδύνου 0,58, p <0.0001).
Η διάμεση συνολική επιβίωση δεν έχει ακόμη επιτευχθεί σε κανένα σκέλος της μελέτης, ενώ το 70% των ασθενών με εικονικό φάρμακο έχουν ήδη αρχίσει να λαμβάνουν sorafenib. Όλες οι αναφερόμενες περιπτώσεις ανταπόκρισης ήταν μερικές – 12,2% στην ομάδα του sorafenib έναντι 0,5% για το εικονικό φάρμακο (p <0.0001). Σταθερή νόσος ≥ 6 μήνες παρουσίασαν το 42% και 33%, αντίστοιχα.
Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες στο σκέλος του sorafenib περιλαμβάνουν αντίδραση του δέρματος στα χέρια και τα πόδια, διάρροια, αλωπεκία, εξάνθημα/απολέπιση, κόπωση, απώλεια βάρους και υπέρταση. Υπήρξε 1 θάνατος σε κάθε σκέλος της μελέτης που αποδόθηκε στη χρήση του sorafenib.
Πώς θα γίνει η επιλογή των ασθενών;
“Υπάρχει μια τεράστια ακάλυπτη ανάγκη για μια αποτελεσματική θεραπεία σε ασθενείς με προχωρημένο καρκίνο θυρεοειδούς”, δήλωσε η Lori Wirth, MD, ο οποίος προσεγγίστηκε από το Medscape Medical News για σχολιασμό. “Αν και πρόκειται για μια σχετικά σπάνια νόσο, οι ασθενείς ζουν για χρόνια με αυτήν, οπότε υπάρχει ένας αρκετά μεγάλος πληθυσμός που χρήζει θεραπείας”.
«Αυτή ήταν μια θετική μελέτη, και πιστεύω ότι θα πρέπει να υιοθετηθεί ως πρότυπο περίθαλψης στον πληθυσμό αυτό,” είπε η Dr. Wirth, Ιατρικός Διευθυντής στο Center for Head and Neck Cancers, Massachusetts General Cancer Center, Boston. Ωστόσο, επισήμανε ότι αυτή η μελέτη σχεδιάστηκε για ασθενείς με προχωρημένη, μεταστατική νόσο. “Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει μια προειδοποίηση για τον ενθουσιασμό από αυτά τα αποτελέσματα», είπε.
“Υπήρξε τοξικότητα που σχετίζεται με αυτή τη θεραπεία, συνεπώς μπορεί αυτή να μην είναι κατάλληλη για κάθε ασθενή.”
Σημείωσε επίσης ότι ορισμένοι ασθενείς θα έχουν ένα χαμηλό φορτίο νόσου και θα είναι ασυμπτωματικοί. “Η εξέλιξη της νόσου μπορεί να μη συμβεί για λίγο, και ενώ με το sorafenib μπορεί να συρρικνωθεί ο όγκος, μπορεί να επηρεαστεί η ποιότητα ζωής τους. Οι ασθενείς με μεγάλο φορτίο όγκου, καθώς και εκείνοι με συμπτώματα, θα χρειαστούν θεραπεία και μπορούμε να δικαιολογήσουμε τις παρενέργειες,” εξήγησε η Dr. Wirth. “Αλλά πρέπει να γίνει διάκριση του ποιος πρέπει να αντιμετωπιστεί και ποιος όχι.”
Πηγή: Medscape
*Η επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου [PFS] ορίζεται ως ο χρόνος από την ημέρα της τυχαιοποίησης μέχρι την ημέρα ακτινολογικής εξέλιξης της νόσου.
