”Θέλει Αρετήν και Τόλμην η Ελευθερία”
Οι Φίλοι Κοινωνικής Παιδιατρικής & Ιατρικής «Ανοιχτή Αγκαλιά», διοργανώνουν Συναυλία στο Ηρώδειο, στις 2 Σεπτεμβρίου 2014 , με τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου και την Λαϊκή Ορχήστρα «Μίκης Θεοδωράκης». Συμμετέχουν η Σοφία Παπάζογλου και η Μπέττυ Χαρλαύτη.
Ο τίτλος της Εκδήλωσης είναι: «Θέλει Αρετήν και Τόλμην η Ελευθερία», ενώ το πρόγραμμα είναι αφιερωμένο στα πιο αγαπημένα και λυρικά τραγούδια του συνθέτη με εξαίσιες μελωδίες γεμάτες ποίηση.
Η εν λόγω καλλιτεχνική εκδήλωση τελεί υπό την αιγίδα του Νοσοκομείου Παίδων Π. & Α. Κυριακού.
Τα έσοδα θα διατεθούν για τον εκσυγχρονισμό εξοπλισμού μηχανικής υποστήριξης της Μονάδας Πρόωρων Νεογνών του Νοσοκομείου Παίδων Αθηνών Π. & Α. Κυριακού.
- Δημοσιεύθηκε στο Εθελοντισμός
Άγχος & κατάθλιψη στις διακοπές: 7 συμβουλές αντιμετώπισης
Το άγχος και η κατάθλιψη τρέφουν το ένα το άλλο και συχνά συνυπάρχουν στον άνθρωπο. Στις διακοπές, που σταματά ο θόρυβος της δουλειάς, τα συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης ηχούν σαν δυνατές καμπάνες στα αυτιά. Δεν μπορεί κανείς να χαλαρώσει ούτε στο σπίτι του ούτε στην παραλία. Γίνεται ευερέθιστος χωρίς ουσιαστικό λόγο. Έχει απεριόριστο χρόνο να σπαταλήσει και παραλύει από το εύρος των επιλογών που έχει. Γίνεται αναβλητικός και το σπίτι είναι πιο ακατάστατο από ό,τι τότε που δούλευε με υπερωρίες. Ο δυνατός ήλιος έξω από το σπίτι αναδεικνύει μια σκοτεινιά μέσα στην καρδιά, που φαίνεται βαθιά σαν άβυσσος. Οι διακοπές εισάγουν το στοιχείο της αλλαγής. Η αλλαγή, ακόμη και η θετική, εισάγει το άγχος για το άγνωστο. Στο άγνωστο απειλείται η ασφάλειά μας. Άρα, οι διακοπές μπορούν να βιωθούν ως απειλητικές. Τι παράδοξα συναισθήματα που μπορεί κανείς να νιώσει!
Η Υπηρεσία Online Ψυχολογικής Υποστήριξης και Συμβουλευτικής PsychologistOnline.gr προτείνει για εσάς μερικές πρακτικές συμβουλές και εξηγήσεις, που αποτελούν σημαντικούς σταθμούς στην πορεία προς τη θεραπεία:
1. Μειώστε τις προσδοκίες σας.
Είναι στις κινηματογραφικές ταινίες και στα παραμύθια που συμβαίνουν απίθανα πράγματα στους πρωταγωνιστές κατά τη διάρκεια των διακοπών. Περιπέτειες, μεγάλες ανακαλύψεις, μεγάλοι έρωτες, ασύλληπτες συγκινήσεις. Όμως εσείς ζείτε σε μια άλλη διάσταση. Σε αυτή την άλλη διάσταση είναι φυσιολογικό που δεν συναντήσατε τον έρωτα της ζωής σας μέσα στις διακοπές. Είναι ανθρώπινο που το βάρος του σώματός σας δεν πήγε από τα 90 κιλά στα 45 όπως επιθυμούσατε για το καλοκαίρι. Είναι ρεαλιστικό που δεν σας ανακάλυψε κάποιος κυνηγός ταλέντων να κυκλοφορείτε με τις σαγιονάρες στην παραλία και που δεν σας είπε «Έλα, θα γίνει διάσημος και πλούσιος. Από Σεπτέμβρη πιάνεις δουλειά». Περιμένοντας εξαιρετικά πράγματα να μας συμβούν, δυσκολευόμαστε ν’ αντλήσουμε χαρά από άλλα σιωπηλά και πιο μεγαλειώδη θαύματα που βρίσκονται στη ζωή μας, όπως το ότι αναπνέουμε, έχουμε την υγεία μας, ζούμε σε μια σχετικά πολιτισμένη χώρα, δεν ζήσαμε πόλεμο, σεισμό, θανάτους.
2. Αλλάξτε τη χημεία του εγκεφάλου σας.
Κάνοντας θετικές σκέψεις για δύο εβδομάδες, και άρα μην αφήνοντας χώρο για «τοξικές» σκέψεις, δίνετε στον εγκέφαλό σας το απαραίτητο διάστημα που χρειάζεται για να εκλύσει τους νευροδιαβιβαστές που ευθύνονται για τα αισθήματα χαράς και ηρεμίας και για να συνάψει «θετικές» συνδέσεις. Μετά από δύο εβδομάδες προσπάθειας αρχίζετε και νιώθετε ευχάριστες αλλαγές στη διάθεσή σας και περισσότερα κίνητρα. Μην παραιτηθείτε επειδή μόνο για δύο μέρες μπορέσατε να πιεστείτε να σκέφτεστε θετικά. Είναι μεγάλη παγίδα να επιδιώκουμε γρήγορα και μαγικά αποτελέσματα εδώ και τώρα, τη στιγμή που έχουμε να πληρώσουμε τα σπασμένα πολλών μηνών ή ακόμη και χρόνων. Και πριν πάρετε αντικαταθλιπτικά χάπια, μάθετε και τούτο: χρειάζονται κι αυτά δύο εβδομάδες για να δράσουν!
3. Υιοθετήστε μια ρουτίνα διακοπών.
Ένα καθημερινό πρόγραμμα με σταθερή δομή μοιάζει με μια ασφαλή και προστατευτική αγκαλιά. Σε καιρό ψυχολογικής πίεσης, η δομή αυτή, με μετρημένες και συγκεκριμένες δραστηριότητες, δεν αφήνει τον άνθρωπο έρμαιο του απρόβλεπτου ή της σύγχυσης που προκύπτει όταν έχει κανείς πολλές επιλογές. Το δομημένο πρόγραμμα μπορεί να αφορά οικιακές εργασίες, περιποίηση κήπου, κάποιο χόμπυ. Όσο πιο ομαδική η δραστηριότητα τόσο καλύτερα. Όσο πιο δεσμευτική η δραστηριότητα, επίσης τόσο καλύτερα. Μπορείτε να εντάξετε στο πρόγραμμά σας ομαδικές δραστηριότητες που θα επαναλαμβάνονται όσο το δυνατό πιο συχνά, σε σταθερές ώρες. Εκδρομές για μπάνιο με πούλμαν, κατασκηνώσεις, αθλήματα, εθελοντισμός, εκπαίδευση σε ένα νέο γνωστικό αντικείμενο, θα γεμίσουν δημιουργικά το χρόνο των διακοπών. Με την εγγραφή και τη δέσμευση σε αυτές τις ρουτίνες, ιδιαίτερα σε όσες είναι επί πληρωμή, έχετε λιγότερες πιθανότητες να εγκαταλείψετε.
4. Εκπαιδευτείτε σε στρατηγικές διαχείρισης χρόνου (Time management)
Η αναβλητικότητα, ο υπερβολικός ύπνος και η διασπαστική συμπεριφορά, συμπτώματα του άγχους και της κατάθλιψης, κάνουν τις εκκρεμότητες να συσσωρεύονται. Η αναποτελεσματική διευθέτηση των εκκρεμοτήτων ρίχνει το ηθικό του ανθρώπου ακόμη πιο χαμηλά. Και ενώ η διαρκής απασχόληση του νου και του σώματος με δραστηριότητες κατευνάζουν τα συμπτώματα του άγχους και της κατάθλιψης, αντιμετωπίζει κανείς τη δυσκολία να διαχειριστεί χρονικά ένα τέτοιο πρόγραμμα. Αναζητήστε λοιπόν κάτι περισσότερο από το να φτιάχνετε λίστες με πράγματα που έχετε να κάνετε. Κάτι περισσότερο από το να φτιάχνετε κουτάκια για το κάθε μισάωρο της ημέρας και μετά να αυτοοικτίρεστε που δεν καταφέρατε να κάνετε ό,τι γράφουν τα κουτάκια. Κατά κανόνα και η ανάγνωση συμβουλών για τη διαχείριση χρόνου δεν είναι τόσο αποτελεσματική όσο η ζωντανή σχέση με έναν θεραπευτή-σύμβουλο, ο οποίος θα εισάγει και θα εποπτεύει τις αλλαγές στο πρόγραμμα σας βάσει της δικής σας ετοιμότητας και των δικών σας αναγκών.
5. Κλείστε την τηλεόραση ή -καλύτερα- πετάξτε τη.
Τι; Σας κόστισε 1205,99€; Αλλά σας κόστισε επίσης μερικά χρόνια από τη ζωή σας. Εσείς επιλέξτε τι είναι πιο πολύτιμο. Η τηλεόραση ενισχύει την απραξία σας. Σας αναγκάζει να συγκρίνετε τη ζωή σας με τις εικονικές ζωές άλλων και να νιώθετε μειονεκτικά. Σας κάνει θεατές της ζωης των άλλων. Αντ’ αυτού, ας γίνετε εσείς οι ήρωες της δικής σας ζωής. Ξεκινήστε πετώντας στην ανακύκλωση τον αποκωδικοποιητή σας. Αυτή και μόνο η κίνηση θα σας ανεβάσει σε μια ελίτ πιο ελεύθερων ανθρώπων, στο 0,1% αυτών που δεν παρακολουθούν προκαθορισμένα τηλεοπτικά κανάλια.
6. Συναντήστε ανθρώπους.
Αναζητήστε τους σημαντικούς ανθρώπους της ζωής σας. Μιλήστε ουσιαστικά, για πράγματα που ίσως να μην έχετε την ευκαιρία να μιλήσετε ξανά. Ρωτήστε για το γενεαλογικό σας δέντρο, μοιραστείτε τα μυστικά σας, ακούστε, ξεσπάστε, συγχωρήστε, αγκαλιαστείτε. Συναντήστε ανθρώπους της κοινότητά σας για να τους προσφέρετε εθελοντική βοήθεια. Μπαίνοντας στη διαδικασία να στηρίξετε άλλους ανθρώπους, ανακαλύπτετε ότι κρύβετε μέσα σας δυνάμεις που δεν γνωρίζατε, ούτε φανταζόσαστε.
7. Ζητήστε ψυχολογική υποστήριξη.
Είναι μια πλάνη να πιστεύει κανείς ότι θα λύσει μόνος του τα προβλήματα άγχους ή κατάθλιψης. Στην ιδανικότερη περίπτωση, θα τα κρατά σε μια ύφεση, να σιγοβράζουν και να διαιωνίζονται. Αξίζει κανείς, με τη βοήθεια Ψυχολόγου να επεξεργαστεί τη γενεσιουργό αιτία των καταθλιπτικών και αγχωτικών συμπτωμάτων και να κάνει ριζικές τομές στην ψυχολογία του και στις σχέσεις του. Κατά τη διάρκεια των διακοπών, στο σπίτι ή στα ταξίδια σας, μπορείτε να αξιοποιήσετε υπηρεσίες Online συμβουλευτικής και ψυχολογικής υποστήριξης, μηδενίζοντας έτσι τις αποστάσεις και το χρόνο μετακίνησης και διατηρώντας μια τακτική λήψη βοήθειας.
Σας ευχόμαστε ολόψυχα καλές διακοπές!
Άννα Β. Ζαχαροπούλου, Ψυχολόγος
PsychologistOnline.gr
Πηγή: praktikesidees.gr
- Δημοσιεύθηκε στο Γενικά
Το ορόσημο και ο ίσκιος μιας δεκαετίας
Ήρθε προχθές ο Μάξιμος, ένας άντρας περίπου 50 ετών, ο οποίος δεν είχε επισκεφθεί γιατρό για πάνω από μισή 10ετία. Ο Μάξιμος έχει υποθυρεοειδισμό, είναι υπέρβαρος, η αρτηριακή του πίεση ήταν δεκαπέντε με δεκάξι, η χοληστερίνη του στα ύψη και τα δάχτυλά του στο χρώμα της νικοτίνης.
Είπα να του μιλήσω για τον 10ετή καρδιαγγειακό κίνδυνο. Έτσι, του έδειξα στον κομπιούτερ ένα μαθηματικό μοντέλο, αμερικάνικο, το οποίο υπολογίζει τον κίνδυνο να υποστεί κανείς έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο μέσα στα επόμενα 10 χρόνια. Φύλο, ηλικία, πίεση, κάπνισμα, χοληστερίνη, enter.
Η Εριφύλη, 67 ετών, ήρθε την ίδια μέρα στο ιατρείο και μου έφερε μια μέτρηση οστικής πυκνότητας. Η Εριφύλη δεν έχει πάρει ποτέ φάρμακα για οστεοπόρωση ούτε είχε σπάσει κάποιο κόκκαλο. Η μητέρα της είχε κάταγμα του ισχίου. Για να τη “βοηθήσω” να κατανοήσει την οστεοπόρωση της έδειξα το εργαλείο υπολογισμού του 10ετούς καταγματικού κινδύνου από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, δηλαδή του κινδύνου να σπάσει το ισχίο ή κάποιο άλλο σημαντικό (αν επιτρέπεται ο όρος) οστό μέσα στα επόμενα 10 χρόνια. Φύλο, ηλικία, ύψος, βάρος, λήψη κορτιζόνης, προηγούμενα κατάγματα, οστική πυκνότητα, enter.
Ο Παύλος έχει σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Ο εντατικός έλεγχος του σακχάρου μειώνει τον κίνδυνο μικροαγγειακών επιπλοκών για 10 και άλλα 10 χρόνια, αλλά και τον επιπλέον 10ετή κίνδυνο εμφράγματος ή θανάτου. Αυτό έδειξαν οι μελέτες. Η Πόλυ έχει καρκίνο του μαστού. Οι νεότερες θεραπείες ίσως μας επιτρέπουν, πλέον, να ατενίζουμε ολόκληρη τη 10ετία κι όχι τη μισή. Ηλικία, ιστολογική, λεμφαδένες, enter.
Ρωτώ συχνά τους ασθενείς μου: πόσα χρόνια έχετε υπέρταση; Ε, δε θυμάμαι ακριβώς, μάλλον πάνω από μια 10ετία. Ίσως 15, μπορεί και 20 χρόνια; Με είχε πιάσει, γιατρέ, κι ένας κωλικός στον νεφρό πριν από καμιά 10ριά χρόνια, φρίκη σας λέω!
Η 10ετία έχει αναχθεί σε χρονικό διάστημα “ορόσημο” στη ζωή μας, είτε πρόκειται για το ιατρικό μας μέλλον (ή παρελθόν) είτε για οτιδήποτε. Ποιος ξεχνάει τη “χρυσή” 10ετία της Εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου, 2004 – 2014; Ποιος δεν αναπολεί τις “πλατινένιες” 10ετίες της ανάπτυξης και του “όλοι μαζί τα φάγαμε” και δεν καταριέται τις “μαύρες” 10ετίες του “επαχθούς” που έπονται;
Η 10ετία αποτελεί πολύ συχνά μέρος της συνθήκης (ή συνθηκολόγησης, αν προτιμάς) για τον απολογισμό, την επιβράβευση, την πρόβλεψη, τα όνειρα, τη λήψη αποφάσεων. “Πώς φαντάζεσαι τον εαυτό σου σε μια 10ετία;”
Η 10ετία είναι εδώ και μάς συντροφεύει σαν σκιά, γιατί με τέτοια μοιάζει αφού καλύπτει με το πέπλο της το σήμερα, το αύριο, αλλά και το χθες. Μιας ημέρας που έφυγε και μάς άφησε ή μάς πήρε ένα φορτίο. Και μιας ημέρας που έρχεται και που δε ρωτάει, αλλά δέχεται την “κληρονομιά” σου, μόνο που ζητάει κι αυτή να τη ζήσεις με όση δύναμη έχεις. Κι αν θαρρείς πως δεν έχεις, θα σ’ τη δώσει.
Γι’ αυτό, φίλε Μάξιμε και φίλη Εριφύλη, την επόμενη φορά που θα τα πούμε, μπορεί σε καμιά 10ετία, δε θα σας βάλω σε κανένα μοντέλο, θα κλείσω τον κομπιούτερ και θα μιλήσουμε για το σήμερα. Κι αν μια νύχτα μεσοθερινή έρθει εκείνη η μέρα και μου χαμογελάσει, κι αν η καρδιά μου πάει να σπάσει και τα ισχία μου λυγίσουν, είναι γιατί εσείς την κάνατε ν’ αξίζει. Οι φίλοι μου.
- Δημοσιεύθηκε στο Γενικά
Παρακέντηση θυρεοειδούς: πότε χρειάζεται επανάληψη;
Η παρακέντηση θυρεοειδούς με λεπτή βελόνα (FNA, Fine Needle Aspiration) έχει, εδώ και αρκετά χρόνια, αποδειχτεί η πιο αποτελεσματική και ασφαλής μέθοδος διερεύνησης των θυρεοειδικών όζων.
Ο στόχος της παρακέντησης είναι διπλός. Πρώτον, είναι σημαντικό να εντοπιστούν, με όσο μεγαλύτερη ακρίβεια γίνεται, οι περιπτώσεις στις οποίες είναι εξαιρετικά πιθανό το ενδεχόμενο καρκίνου του θυρεοειδούς, ώστε να αντιμετωπιστούν έγκαιρα με σκοπό τη μείωση της νοσηρότητας και θνησιμότητας. Δεύτερον, είναι επίσης σημαντικό να αναγνωριστούν οι περιπτώσεις καλοήθων όζων του θυρεοειδούς και να αποφευχθούν χειρουργικές επεμβάσεις (θυρεοειδεκτομές), οι οποίες μπορεί να επιβαρύνουν, χωρίς σπουδαίο λόγο, τους ασθενείς, τόσο σωματικά (νοσηλεία, χειρουργικό στρες, πιθανές επιπλοκές), ψυχολογικά, όσο και οικονομικά (επιβαρύνοντας ταυτόχρονα και τα ασφαλιστικά ταμεία), ενώ την ίδια στιγμή τους δημιουργούν και μια μακροχρόνια ανάγκη για θεραπεία υποκατάστασης με λεβοθυροξίνη.
Η παρακέντηση θυρεοειδούς είναι μια διαγνωστική πράξη, η οποία και πρέπει να συμπεριλαμβάνεται στη μεθοδολογία/διαδικασία της λήψης κλινικών αποφάσεων.
Το ερώτημα που προκύπτει μετά από κάθε παρακέντηση θυρεοειδούς είναι απλό: θα στείλουμε τον ασθενή στο χειρουργείο ή θα τον καθησυχάσουμε και θα προτείνουμε παρακολούθηση;
Η απάντηση δεν είναι εξίσου απλή, ειδικά στις περιπτώσεις που τα αποτελέσματα της κυτταρολογικής έκθεσης μετά από μια παρακέντηση στερούν από τον Ενδοκρινολόγο τη δυνατότητα να απαντήσει με σαφήνεια στο παραπάνω ερώτημα.
Ποιες είναι όμως οι περιπτώσεις που συνιστάται επανάληψη της παρακέντησης και πότε πρέπει αυτή να διενεργηθεί;
Μη διαγνωστική παρακέντηση (nondiagnostic FNA)
Πρόκειται για περιπτώσεις, στις οποίες το υλικό της παρακέντησης είναι ανεπαρκές (δηλ. δεν περιέχει ικανό αριθμό κυττάρων) ή ακατάλληλο (π.χ. κακή τεχνική επίστρωσης, διατήρησης ή χρώσης) για να συμβάλει σε μια ασφαλή κυτταρολογική διάγνωση.
Μη διαγνωστική παρακέντηση μπορεί να προκύψει από κυστικούς όζους που αποδίδουν ελάχιστα ή καθόλου θυλακικά κύτταρα, όζους με παχιά ή ασβεστοποιημένη κάψα, καλοήθεις ή κακοήθεις σκληρωτικές βλάβες, αποστήματα και αγγειοβριθείς ή νεκρωτικές βλάβες.
Το ποσοστό των μη διαγνωστικών παρακεντήσεων κυμαίνεται από 10-15%, ακόμη και σε κέντρα με μεγάλο όγκο παρακεντήσεων και σημαντική εμπειρία. Αυτό υποδηλώνει ότι η μη διαγνωστική παρακέντηση θυρεοειδούς μάλλον σχετίζεται περισσότερο με τη φύση της βλάβης (δηλ. του όζου) και λιγότερο με την εφαρμοζόμενη τεχνική.
Στις παραπάνω περιπτώσεις η επανάληψη της παρακέντησης επιβάλλεται και πρέπει πάντα να γίνεται με υπερηχογραφική καθοδήγηση. Οι ασθενείς θα πρέπει να ενημερώνονται, πριν τη διαδικασία, ότι είναι αρκετά πιθανό το ενδεχόμενο και η επαναληπτική παρακέντηση να είναι μη διαγνωστική.
Το πότε πρέπει να γίνει η επανάληψη δεν είναι τόσο ξεκάθαρο. To National Cancer Institute προτείνει να γίνεται όχι νωρίτερα από 3 μήνες μετά την πρώτη παρακέντηση. Υπάρχουν μελέτες, παλαιές και νεότερες, που αναφέρουν ότι οι αντιδραστικές αλλοιώσεις που εμφανίζονται στον θυρεοειδή μετά από παρακέντηση μπορεί να μιμηθούν περισσότερο άτυπες θυρεοειδικές βλάβες (ιδίως τις πρώτες 20-40 ημέρες μετά την παρακέντηση) και να παραπλανήσουν τον Κυτταρολόγο, και κατ’ επέκταση τον Ενδοκρινολόγο, οδηγώντας τους σε πιο επιθετικές αποφάσεις.
Άλλες πάλι μελέτες υπογραμμίζουν ότι δεν έχει σχέση ο χρόνος στον οποίο γίνεται η επανάληψη και ότι δεν χρειάζεται να περιμένει κανείς 3 μήνες καθώς, με τον τρόπο αυτόν, μπορεί οι ασθενείς με καλοήθεις όζους να γλιτώσουν από την αγωνία της αναμονής και αυτοί με κακοήθεια να αντιμετωπιστούν συντομότερα.
Οι κατευθυντήριες οδηγίες που εξέδωσαν, από κοινού, η Αμερικανική Ένωση Κλινικών Ενδοκρινολόγων (American Association of Clinical Endocrinologists, AACE), η Ιταλική Ενδοκρινολογική Εταιρεία (Associazione Medici Endocrinologi, AME) και η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Θυρεοειδούς (European Thyroid Association, ΕΤΑ) συνιστούν η επανάληψη της παρακέντησης να γίνεται το νωρίτερο 1 μήνα μετά την πρώτη (παράγραφος 10.3.2.1), αν υπάρχει ισχυρή κλινική υποψία κακοήθειας, αλλιώς μετά από 3 μήνες αναγνωρίζοντας, ωστόσο, ότι δεν έχει καθοριστεί το βέλτιστο χρονικό διάστημα (παράγραφος 7.1).
Σε περίπτωση που και η επαναληπτική παρακέντηση είναι μη διαγνωστική, αν ο όζος είναι αμιγώς κυστικός στο υπερηχογράφημα συνιστάται κλινική και υπερηχογραφική παρακολούθηση, ενώ σε περίπτωση μικτών ή συμπαγών όζων συνήθως συνιστάται χειρουργική αφαίρεση.
httpv://youtu.be/CMwL-e-Khu8
Καλοήθεις όζοι (Benign nodules)
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η κυτταρολογική εξέταση του υλικού της παρακέντησης δεν αναδεικνύει στοιχεία κακοήθειας και, έτσι, οι όζοι χαρακτηρίζονται καλοήθεις. Αυτή η διάγνωση επιτρέπει τη σύσταση για πιο συντηρητική αντιμετώπιση.
Ωστόσο, η κυτταρολογική ερμηνεία δεν είναι πάντοτε άψογη και μπορεί να δοθούν ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα, δηλ. να χαρακτηριστεί ο όζος καλοήθης, ενώ στην πραγματικότητα να πρόκειται για καρκίνο.
Το ποσοστό των ψευδώς αρνητικών αποτελεσμάτων κυμαίνεται από 1 έως 11%. Αυτό δε μπορεί να θεωρηθεί αμελητέο και έχει αποτελέσει τη βάση για μια γενικότερη (σύσ)τάση να επαναλαμβάνεται η παρακέντηση θυρεοειδούς σε καλοήθεις όζους.
Η Αμερικανική Εταιρεία Θυρεοειδούς (American Thyroid Association, ATA) συνιστά να μη γίνεται, κατά κανόνα, οποιαδήποτε άμεση διερεύνηση και να μη δίνεται, κατά κανόνα, κάποια θεραπεία αν οι όζοι είναι καλοήθεις μετά από παρακέντηση. Συνιστά παρακολούθηση όλων των καλοήθων όζων με υπερηχογράφημα 6-18 μήνες μετά την πρώτη παρακέντηση και επανάληψη της παρακέντησης αν υπάρχουν ενδείξεις αύξησης του μεγέθους τους.
Η αύξηση του μεγέθους των όζων δεν είναι από μόνη της αποδεικτική καρκίνου του θυρεοειδούς, αλλά μπορεί να αποτελέσει ένδειξη για επανάληψη της παρακέντησης.
Αν υπάρχει αύξηση του μεγέθους του όζου, η οποία ορίζεται ως αύξηση μεγαλύτερη από 50% του όγκου του όζου ή κατά 20% αύξηση σε τουλάχιστον 2 από τις 3 διαστάσεις του όζου με ελάχιστη αύξηση 2 χιλιοστών σε συμπαγείς όζους ή στο συμπαγές τμήμα μικτών κυστικών – συμπαγών όζων, τότε συνιστάται επανάληψη της παρακέντησης. Αν το μέγεθος των όζων είναι σταθερό, προτείνεται η παρακολούθηση σε αραιότερα χρονικά διαστήματα, δηλ. κάθε 3-5 χρόνια.
Σε παρόμοιο μήκος κύματος, οι οδηγίες των AACE, AME & ETA συνιστούν να γίνεται επανάληψη της παρακέντησης υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση σε περίπτωση που ένας όζος αυξηθεί σημαντικά σε μέγεθος (περισσότερο από 50%), αν επανεμφανιστεί μια κύστη ή σε περίπτωση ύποπτων κλινικών ή υπερηχογραφικών αλλαγών.
Αντίθετα, δεν αποκλείουν την επανάληψη της παρακέντησης μετά από 6-18 μήνες σε όζους που είχαν αρχικά καλοήθη κυτταρολογικά αποτελέσματα, αν και αναγνωρίζεται ότι η τελευταία σύσταση δεν είναι τεκμηριωμένη (παράγραφος 7.6.2.1, Grade D).
Σε περίπτωση που χρειάζεται επανάληψη της παρακέντησης, γεννώνται διάφορα ερωτήματα, μεταξύ άλλων το πόσες φορές πρέπει να παρακεντηθεί ένας όζος για να είμαστε σίγουροι για το “πόσο καλοήθης είναι”, το αν υπάρχουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που καθιστούν την κυτταρολογική διάγνωση περισσότερο αμφίβολη, δηλ. με μεγαλύτερο ποσοστό ψευδώς αρνητικών αποτελεσμάτων και το πότε είναι “καλύτερα” να επαναλαμβάνεται η παρακέντηση θυρεοειδούς ως προς την επιβίωση του ασθενούς, αν τελικά πρόκειται για καρκίνο.
Έχει δειχθεί ότι, για να ελαττωθεί το ποσοστό των ψευδώς αρνητικών κυτταρολογικών αποτελεσμάτων (από 17,1% σε 11,4%), αρκεί 1 μόνο επανάληψη της παρακέντησης, ενώ 2 ή περισσότερες επαναλήψεις δεν προσφέρουν σημαντική πληροφορία.
Σε άλλη μελέτη, φάνηκε πως οι όζοι θυρεοειδούς που διαγιγνώσκονται ως καλοήθεις επί εδάφους χρόνιας θυρεοειδίτιδας ενέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο κακοήθειας έναντι των υπολοίπων, με αποτέλεσμα, σε αυτούς τους όζους, η επανάληψη της παρακέντησης να ελαττώνει με τη σειρά της το ποσοστό των ψευδώς αρνητικών αποτελεσμάτων της πρώτης παρακέντησης (από 10,8% σε 1,6%).
Πρόσφατα πάλι, ερευνητές από τη Βοστόνη, δημοσίευσαν μελέτη στην οποία φάνηκε ότι μια αρχική παρακέντηση θυρεοειδούς με καλοήθη αποτελέσματα δεν αυξάνει μακροπρόθεσμα τον κίνδυνο θνησιμότητας, παρόλο που ένας μικρός αριθμός καλοήθων όζων αποδεικνύονται τελικά καρκίνος θυρεοειδούς. Επειδή αυτοί οι καρκίνοι φαίνεται να αντιμετωπίζονται επαρκώς, παρά την ανίχνευσή τους σε κατά μέσο όρο 4,5 χρόνια μετά από μια ψευδώς καλοήθη κυτταρολογική εξέταση, οι ερευνητές συνιστούν η επανάληψη της αξιολόγησης των όζων του θυρεοειδούς (όχι απαραίτητα με επανάληψη της παρακέντησης) να γίνεται 2-4 χρόνια μετά από μια αρχικά καλοήθη FNA.
Θυλακιώδεις βλάβες (Follicular lesions)
Σε περίπτωση θυλακιώδους βλάβης, συνήθως προτείνεται χειρουργική αντιμετώπιση επειδή ο κίνδυνος κακοήθειας είναι μεγαλύτερος.
Δεν συνιστάται επανάληψη της παρακέντησης σε θυλακιώδεις βλάβες γιατί μπορεί να προκαλέσει σύγχυση, ενώ δεν προσφέρει περισσότερες πληροφορίες (AACE, EMA, ETA).
Σε περίπτωση που ο ασθενής αρνηθεί να προχωρήσει σε χειρουργική επέμβαση ή σε περιπτώσεις “άτυπων” κυττάρων, θα μπορούσε να γίνει μια επανάληψη της παρακέντησης, χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι πρόκειται για ασφαλή επιλογή, αφού καθυστερεί τη λήψη και την εφαρμογή της, γενικά συνιστώμενης, χειρουργικής θεραπευτικής απόφασης.
- Δημοσιεύθηκε στο Θυρεοειδής